ÐáëéÜ Ðüëç ôçò Ñüäïõ ÑÏÄÏÓ
Εßσοδος στην ΠαλιÜ Πüλη της Ρüδου
Η πüλη του ΚÜστρου χωριζüταν σε δýο τμÞματα.
1) Το ΚολλÜκιο Þ Κüλλακο στα βüρεια, με την οδü Ιπποτþν, τα Καταλýματα των αρχηγþν των Γλωσσþν, το ΠαλÜτι του ΜεγÜλου Μαγßστρου (ΚαστÝλλο), τις επßσημες εκκλησßες του ΤÜγματος, το Νοσοκομεßο (σημερινü Μουσεßο κ.α.). ΤΟ τμÞμα αυτü χωρßζεται με δεýτερο φροýριο απü την Üλλη πüλη και τμÞματÜ του σþζονται ακüμα και σÞμερα.
2) Τη Χþρα στα νüτια, με την παλιÜ αγορÜ (οδüς ΣωκρÜτους) το τουρκικü τσαρσß που φτÜνει Ýως το τζαμß του ΣουλεúμÜν κ.λ.π. Η χþρα Þταν η πüλη των αστþν και εδþ ζοýσαν, εκτüς απü τους ¸λληνες, και κÜτοικοι διαφüρων εθνοτÞτων που ανÝδειξαν δικÝς τους συνοικßες (ΕβραúκÞ Þ ΟβραúκÞ και ΤουρκομαχαλÜς).
Η Εßσοδος στην ΠαλιÜ Πüλη της Ρüδου γßνεται απü Ýξι μεγÜλες πýλες και Üλλες μικρüτερες.
Οι Πýλες στην ΠαλιÜ Πüλη της Ρüδου εßναι:
• Η Πýλη του Αγßου Αθανασßου στα ΝΔ, που κτßστηκε το 1441-42.
• Η Πýλη Κοσκινοý στα Νüτια. ΟνομÜζεται και Κüκκινη Πüρτα, επειδÞ, σýμφωνα με την παρÜδοση, Ýγιναν εκεß σφαγÝς κατÜ την Üλωση της Ρüδου απü τους Τοýρκους το 1522
• Η Πýλη της Αγßας Αικατερßνης που βγαßνει στο ΛιμÜνι. Η ýπαρξÞ της εßναι γνωστÞ απü τον 15ο αιþνα.
• Η ΘαλασσινÞ Πýλη (Porta Marina), η ωραιüτερη απ' üλες τις πýλες. Κτßσθηκε το 1478 και βρßσκεται μπροστÜ στο κεντρικü λιμÜνι.
• Η Πýλη του Αγßου Παýλου στα βüρεια, που βγÜζει στο ΜανδρÜκι. ΚατασκευÜστηκε στα μÝσα του 15ου αιþνα. ΚοντÜ της βρßσκεται ο γκρεμισμÝνος πýργος του Naillac (ΝαγιÜκ), Ýνα εντυπωσιακü Ýργο συνολικοý ýψους 46 μÝτρων. Κτßσθηκε το 1396-1421 και γκρεμßστηκε το 1863, κατÜ τον ισχυρü σεισμü. ΣÞμερα στÝκει μüνο η βÜση του.
• Η Πýλη της Ελευθερßας. ΑυτÞ κατασκευÜστηκε μεταγενÝστερα απü τους Ιταλοýς (το 1924) και αποτελεß την κýρια εßσοδο απü το ΜανδρÜκι στην ΜεσαιωνικÞ Πüλη (Πλ. Σýμης).
ΥπÜρχουν ακüμα και Üλλες δευτερεýουσες Πýλες, üπως η Πýλη της Παναγßας ανÜμεσα στη ΘαλασσινÞ και της Αγßας Αικατερßνης, η Πýλη - Πýργος του Αγßου Γεωργßου νüτια της Πýλης της Ελευθερßας και η Πýλη της ΑργÜλλου βüρεια της ΘαλασσινÞς Πýλης, που οδηγεß στο Μουσεßο.
Σýντομη ΞενÜγηση στην ΠαλιÜ Πüλη της Ρüδου
Ευθýς εξαρχÞς τονßσαμε üτι η ΜεσαιωνικÞ Πüλη εßναι ολüκληρη Ýνα μουσεßο, Ýνα ζωντανü μουσεßο, που Ýχει πολλÜ να δεßξει στον επισκÝπτη. ΚÜθε γωνιÜ, κÜθε δρüμος, κÜθε κτßριο, Ýχει την δικÞ του ιστορßα. Προσπαθþντας λοιπüν κÜποιος να παßξει το ρüλο του «ξεναγοý» εßναι λογικü να περιοριστεß στα «Üκρως απαραßτητα», να δþσει δηλαδÞ ορισμÝνα μüνο στοιχεßα, αφÞνοντας τον επισκÝπτη, ßσως με την βοÞθεια κÜποιων Üλλων, πιο αναλυτικþν και ειδικþν σημειþσεων, να ανακαλýψει μüνος του, περπατþντας στα στενÜ και δαιδαλþδη σοκÜκια, αυτü που εμεßς δεν μποροýμε να του δþσουμε απ' αυτÝς τις γραμμÝς, στον μικρü «περßπατο» που θα επιχειρÞσουμε.
Ξεκινþντας απü το ΜανδρÜκι και περνþντας την Πýλη Ελευθερßας, στην Πλατεßα Σýμης, το πρþτο κτßριο που αντικρßζουμε εßναι το ΚατÜλυμα της Γλþσσας της ΩβÝρνης (15ος αι.), στο οποßο στεγÜζονται σÞμερα υπηρεσßες της Αρχαιολογßας. Στην ßδια πλατεßα, στην πλατεßα Σýμης, δεξιÜ βρßσκεται το κτßριο της ΔημοτικÞς ΒιβλιοθÞκης, üπου μπορεß να θαυμÜσει κανεßς Ýργα σýγχρονων ΕλλÞνων ζωγρÜφων.
Συνεχßζοντας φθÜνουμε στην Πλατεßα ΑργυροκÜστρου, μια πανÝμορφη μικρÞ πολιτεßα, στο κÝντρο της οποßας βρßσκεται Ýνα παλαιοχριστιανικü βαπτιστÞρι με μια βρýση στο κÝντρο του.
Στην πλατεßα ΑργυροκÜστου ορθþνεται Ýνα απü τα ωραιüτερο και παλαιüτερα κτßρια της ΜεσαιωνικÞς Πýλης - το παλιü οπλοστÜσιο των Ιπποτþν - üπου σÞμερα στεγÜζεται το Μουσεßο ΛαúκÞς ΤÝχνης Þ Λαογραφικü Μουσεßο. Σ' αυτü μπορεß να θαυμÜσει κανεßς εκθÝματα απü την παλιÜ εποχÞ, üπως εßναι το ροδßτικο σπερβÝρι, το χειροποßητο δηλαδÞ παραπÝτασμα απü αμßαντο και μετÜξι που κÜλυπτε το νυμφικü κρεβÜτι, ροδßτικα και βυζαντινÜ πιÜτα, τοπικÝς ενδυμασßες, Ýπιπλα και διÜφορα Üλλα εßδη του ροδßτικου σπιτιοý.
ΑφÞνοντας την πλατεßα ΑργυροκÜστρου και περνþντας μια μικρÞ καμÜρα, η οποßα σÞμερα χρησιμοποιεßται σαν ελεγχüμενη για τα τροχοφüρα εßσοδος στην ΜεσαιωνικÞ Πýλη, βγαßνουμε στην Παναγßα του ΚÜστρου. Πρüκειται για μια βυζαντινÞ εκκλησßα τÝχνης, ακριβþς στην αρχικþς στην αρχÞ της οδοý Ιπποτþν.
ΑμÝσþς μετÜ εßναι η πλατεßα Μουσεßου, üπου βρßσκεται το ΚατÜλυμα της Γλþσσας της Αγγλßας και το Νοσοκομεßο των Ιπποτþν. Εκεß στεγÜζεται σÞμερα το Αρχαιολογικü Μουσεßο.
